1 – تعداد شن ریزه های جهان . ارشمیدس در حدود 2200 سال پیش مساله ای را مطرح کرد با عنوان " مساله ماسه شمار " بدین صورت که اگر کره زمین به اندازه ای بزرگ شود که به مکان خورشید برسد ( یعنی کره ای به مرکزیت کره زمین و با شعاعی معادل فاصله زمین تا خورشید یعنی با شعاع 150 میلیون کیلومتر داشته باشیم ) ، تعداد شن ریزه های درون آن چه تعداد خواهد بود . وی نشان داد که تعداد کل دانه های ماسه این کره برابر با عدد یک با 63 صفر جلوی آن خواهد بود ( البته این عدد مربوط به کره بزرگ فرضی ارشمیدس است که بسیار بزرگتر از کره زمین می باشد ) . خواهیم دید که این عدد در برابر بزرگترین عدد جهان بسیار کوچک است .
2 – تعداد قطرات آب . بر سطح زمین ، دریاها و اقیانوسهای متعددی وجود دارد که حجم کل آب موجود در آنها معادل 1360 میلیون کیلومتر مکعب است . با توجه به این که هر کیلومتر مکعب معادل یکصد هزار میلیارد سانتی متر مکعب و هر سانتی متر مکعب معادل 30 قطره است ، تعداد قطرات آب موجود در کره زمین برابر با عدد 4 با 25 صفر جلوی آن می باشد که طبیعتاً باز هم عدد چندان بزرگی ( حتی در مقایسه با مثال اول ) نیست .
3 – تعداد سلولهای بدن انسانها . جمعیت انسانها در کره زمین کمی بیش از هفت میلیارد نفر است ( دقیقاً هفت میلیارد و 227 میلیون نفر ) . هر انسان حدوداً یکصد هزار میلیارد سلول در بدن دارد ( مغز انسان به تنهایی یکصد میلیارد سلول دارد ) . هر سلول حدوداً از 40 میلیون اتم تشکیل شده است . در نتیجه ، تعداد سلولهای کل بدن انسانها کمتر از عدد 3 با 31 صفر جلوی آن است .
همچنین است اگر تعداد ستاره های جهان را محاسبه کنیم ( بر اساس مطلب کاربر محترم MASOOMEH که تعداد کهکشانها را 200 میلیارد ذکر کرده بودند ) و با احتساب یکصد میلیارد ستاره در هر کهکشان ، تعداد کل ستاره های جهان برابر با عدد 2 با 21 صفر جلوی آن است . از این دست موارد می توان مثالهای متعددی ذکر کرد ولی برای محاسبه بزرگترین عدد واقعی و قابل شمارش دنیا ، باید به محاسبه شمارگان " کوچکترین موجود مستقل جهان " پرداخت که بر اساس یافته های علمی کنونی بشر ، این موجود " اتم " نام دارد ، چرا که :
1 – هر ماده و موجودی بزرگتر از اتم ( مانند مولکول ، جسم ، انسان ، گیاه ، سنگ ، ستاره و ... ) خود از اتم تشکیل شده است و طبیعتاً تعداد هر یک ، از تعداد اتمها کمتر است .
2 – هر موجودی که کوچکتر از اتم باشد ( ذرات زیراتمی مانند الکترون ، نوترون ، پروتون و حتی کوارکها ) مستقل از وجود اتم نیست و در وجود اتم معنادار می باشد ( به طور مثال ، الکترون خارج از اتم دارای وجود مستقل نیست ) و به این ترتیب ، علیرغم امکان شکافت اتم و تقسیم آن به ذرات زیراتمی و بنیادی ( که شرح مفصلی از این ذرات را در متن " ترینهای آفرینش " در بخش انجمن سایت سپهر دانش آورده ام ) ، نمی توان بر این ذرات نام " موجود مستقل " نهاد . حتی در صورت اصرار بر شمارش این ذرات به جای اتم ، خواهیم دید که این محاسبه تاثیر چندانی بر نتایج نخواهد داشت . پس برای یافتن بزرگترین عدد و شمارگان یک موجود مستقل ، باید به شمارش اتمهای جهان پرداخت . برای این امر ، مراحل زیر را می توان در نظر گرفت :
1 – کره زمین وزنی معادل عدد 6 با 24 صفر جلوی آن در مقیاس کیلوگرم دارد ( معادل یک میلیون میلیارد میلیارد کیلوگرم ) . وزن خورشید معادل عدد 2 با 30 صفر جلوی آن در مقیاس کیلوگرم است ( تقریباً 333 هزار برابر وزن کره زمین ) . می توان نشان داد که خورشید بیش از 99 درصد وزن منظومه شمسی را دارا می باشد ( وزن بزرگترین سیاره منظومه شمسی برابر با عدد 2 با 27 صفر جلوی آن در مقیاس کیلوگرم است و اگر تمامی سیارات را نیز معادل همین وزن در نظر بگیریم ، وزن کل سیارات برابر با عدد 2 با 28 صفر جلوی آن خواهد بود و این عدد نسبت به مجموع آن با وزن خورشید ، کمتر از یک درصد می باشد و در نتیجه ، وزن خورشید بیش از 99 درصد و با تقریب ، تقریباً کل وزن منظومه شمسی را داراست ) . پس با یک تقریب نزدیک به واقعیت ، وزن کل جهان برابر با وزن کل ستاره های جهان است .
2 – در جهان تعداد 200 میلیارد کهکشان با شمارگان یکصد میلیارد ستاره به طور متوسط در هر کهکشان وجود دارد . پس تعداد ستارگان حدوداً معادل عدد 2 با 21 صفر است . از آنجا که خورشید ما ستاره ای متوسط محسوب می شود ، می توان وزن متوسط ستارگان را برابر با وزن خورشید در نظر گرفت . گفته شد که وزن خورشید معادل عدد 2 با 30 صفر جلوی آن است و با احتساب تعداد ستارگان ، وزن کل جهان برابر با حاصل ضرب وزن خورشید در تعداد ستارگان خواهد بود که معادل عدد 4 با 51 صفر جلوی آن بر حسب کیلوگرم می باشد .
3 – وزن هر اتم تقریباً معادل عدد چهار و نیم با 25 رقم اعشار بر حسب کیلوگرم است ( یعنی حدوداً هر چهل و پنج میلیون میلیارد میلیارد اتم ، وزنی معادل یک کیلوگرم دارند ) . با تقسیم وزن کل جهان به وزن اتم ، تعداد کل اتمهای جهان به دست خواهد آمد که حاصل ، معادل عدد 9 با 75 صفر جلوی آن خواهد بود ( برخی محاسبات به دلیل تقریبهای متفاوت ، عددی با 81 صفر را به دست می دهد ) . پس بزرگترین عدد قابل شمارش از یک موجود مستقل ، برابر با یک عدد با 75 صفر جلوی آن است . این عدد را به سختی می توان حسب سنجه های میلیون یا میلیارد بیان کرد ( این عدد معادل است با 9 هزار میلیارد میلیارد میلیارد میلیارد میلیارد میلیارد میلیارد میلیارد ) .
تا کنون این حد ، حد عملی و قابل شمارش یک موجود مستقل در جهان است . عددی با 63 صفر جلوی آن ، ویجینتیلیون نامیده می شود و تعداد اتمهای جهان را می توان هزار میلیارد ویجینتیلیون خواند . البته اعداد بزرگتر نیز نامگذاری شده اند ( مانند تریجینتیلیون به معنای عددی با 93 صفر جلوی آن یا نوون تریجینتیلیون به معنای عددی با 120 صفر جلوی آن ) ولی هیچ یک دارای کاربرد عملی در شمارش یک موجود مستقل نیستند . حتی اگر تعداد اجزای زیراتمی را نیز شمارش نماییم ، به سختی یک صفر به عدد نهایی اضافه می کند . توضیح تکمیلی این که در ریاضیات ، یکی از بزرگترین اعداد نظری ( که صرفاً مربوط به نظریه ریاضی است و نه دارای کاربرد عملی ) عدد گوگول ( GOOGOL ) است که توسط ریاضیدانی به نام کاسنر تعریف شده و معادل عدد یک با 100 صفر جلوی آن است ( موتور جستجوی گوگل نیز از همین نام با تغییرات جزئی گرفته شده است ) . کاسنر بعدها عدد بزرگتری با نام گوگول پلکس( GOOGLOL PLEX ) را معرفی کرد که معادل عدد 10 به توان عدد گوگول است . البته این حد نظری اعداد در ریاضیات نیست به طوری که عدد موزر ( بر اساس نام ریاضیدانی به نام لئو موزر ) معادل عدد 10 به توان 10 به توان 10 به توان عدد 99/1 با 619 صفر جلوی آن است و عدد اسکیوز ( بر اساس نام ریاضیدانی به نام استنلی اسکیوز ) برابر با عدد 10 به توان 10 به توان 10 به توان 963 است که این اعداد را با هیچ معیار شمارش نمی توان بیان کرد . بالاخره ، بزرگترین عدد محاسباتی در نظریه های ریاضی ، مربوط به عدد گراهام است که از نام رونالد گراهام اخذ شده و برای بیان نظریه رمزی ( RAMSEY THEORY ) به کار می رود . این عدد فوق تصور آن چنان بزرگ است که گفته اند تصور مفهوم بی نهایت بسیار ساده تر از تصور عدد گراهام است .
در انتها با اشاره به عدد حاصله برای تعداد اتمهای جهان ، این سوال پیش می آید که چه دستگاه و تفکر قدرتمند و شگرفی در جهان وجود دارد که این تعداد از اتمها را با چنین نظم حیرت آوری به نظم درآورده است . به عبارت دیگر ، آن چه ما از نظم ظاهری جهان ( حرکت ستارگان و سیارات ، نظم کیهانی ، نظم موجودات روی زمین ، نظم ذرات زیراتمی و ... ) مشاهده می کنیم ، حاصل تعامل هزار میلیارد ویجینتیلیون اتم در جهان است که با خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مختلف ، برایند آنها به صورت گردش کلیه امور در جهان نمایان شده است . اگر با عینک ذرات بنیادی به جهان نگاه کنیم ، تعداد هزار میلیارد ویجینتیلیون اتم را می بینیم که در واکنشهای مختلف فیزیکی و شیمیایی با یکدیگر در تعامل بوده و با شتاب وصف ناپذیری ( مانند سرعت نور و سرعت گردش الکترون دور هسته اتم ) به همجوشی ، اتصال ، جدایی ، تجزیه و ترکیب با یکدیگر می پردازند که اگر ذره ای اخلال و ناهماهنگی در این تعامل و ارتباط به وجود آید ، شاید مانند شکافت هسته ای و انفجار بمبهای هسته ای ، در کسری از ثانیه ، بنیاد کل جهان را برهم زند ولی همین دنیای ذرات بنیادی ، با برداشتن عینک ریزبین و با چشم غیرمسلح ، به زیبایی گلها ، پرواز پروانه ها ، سبزی چمنزارها ، لبخند یک کودک و گردش روز و ماه و سال منجر می شود زیرا تمامی این موارد ، جلوه هایی از همان اتمها و تعاملات آنهاست . هر لبخند حاصل جابجایی ، فعل و انفعال و تعامل میلیاردها اتم در بدن انسان است و باید میلیاردها اتم و میلیونها سلول چون سربازانی گمنام به خدمت گرفته شوند تا حاصل آن ، لبخندی بر لبان انسان شود . وجود یک شاخه گل ، طراوت ، شادابی و حتی عطر دل انگیز آن ، حاصل تعامل میلیاردها اتم به طور همزمان است تا تصویری زیبا از این تعامل ایجاد شود . هر حرکتی در این جهان ، طوفانی از فعل و انفعالات اتمی و زیراتمی را با خود به همراه دارد ولی دنیای ظاهریمان بسیار آرام و متعادل است . عزیزانی که با ریاضیات آشنایی دارند ، می دانند که اگر عددی با 75 صفر جلوی آن را بخواهیم به صورت " ترکیب یا تبدیل " با استفاده از فاکتوریل نشان دهیم ، بعید است که فقط فاکتوریل همین عدد با 75 صفر جلوی آن را بتوان با هیچ بیانی ارائه کرد و برای حاصل این محاسبه نیز باید همچون عدد گراهام گفت که تصور بی نهایت بسیار ساده تر از تصور این عدد است زیرا فاکتوریل هر عدد به معنای حاصلضرب همان عدد با کلیه اعداد پایینتر از آن است و برای مثال ، فاکتوریل عدد 4 برابر است با حاصلضرب اعداد یک تا چهار ( یعنی برابر است با عدد 24 که شش برابر عدد تحت فاکتوریل است ) و فقط فاکتوریل عدد 20 به عنوان یک عدد بسیار کوچک ، برابر است با یک عدد 16 رقمی و فاکتوریل عدد 100 برابر است با یک عدد 157 رقمی ( یعنی دو برابر اتمهای موجود در جهان ) . طبیعی است که تصور فاکتوریل یک عدد 76 رقمی ( تعداد صفرها بعلاوه یک ) با ذهن بشر سازگار نبوده و بیان پروردگار ( و ما اوتیتم من العلم الا قلیلا ) را تداعی می کند . موضوع فاکتوریل را برای این بیان کردم که نشان داده شود این تعداد اتم در جهان ، می تواند به اندازه غیرقابل تصوری " ترکیب " را ایجاد کند و استاد ازل می توانست تقریباً بی نهایت ترکیب متفاوت از این اتمها به وجود آورد ولی اراده استاد ، بر خلق چنین دنیای زیبایی از این تعداد اتم بود ، چنان که خود می فرماید " یا ایها الانسان ، ما غرک بربک الکریم ، الذی خلقک ، فسویک فعدلک ، فی ای صورت ما شاء رکبک " که اشاره به همین فاکتوریل آفرینش دارد چرا که می فرماید از بین تقریباً بی نهایت ترکیب ممکن از این تعداد اتم ، انسان و محیطش را " به مساوات " و " با عدالت " آفرید ( که معنای عدالت نیز ، قرار گرفتن هر چیز جای خود است ) و تاکید می فرماید که " به هر گونه ای که می خواست می توانست این ترکیب را انجام دهد " . با قاطعیت می توان گفت که آن نظم ذرات بنیادی و این نظم مشهود و ملموس جهان ، چیزی جز اراده و توانمندی یک موجود فوق تصور ( که ما خدایش می نامیم ) نمی تواند باشد .